„ოცნებამ“ პროპაგანდა დაასრულა – დაიწყო სინამდვილე!

კობახიძის ღია დაპირისპირება კონსტიტუციასთან!

საქართველოში პოლიტიკური რიტორიკა ახალი ეტაპზე გადავიდა — მმართველი პარტიის, „ქართული ოცნების“, ლიდერი და პრემიერ–მინისტრი ირაკლი კობახიძე უკვე აღარ მალავს კონსტიტუციასთან ღია დაპირისპირებას.
მისი განცხადება, ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი პოლიტიკური ფრაზა, სინამდვილეში წარმოადგენს როგორც განზრახ პოლიტიკურ შეტევას ქვეყნის დასავლურ კურსზე, ისე — ფროიდისეულ „წამოცდენას“, რომელიც ფსიქოლოგიურად გამჟღავნებას ჰგავს, ვიდრე შემთხვევითობას.

დღეს „ქართული ოცნების“ პრემიერ–მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ პრესკონფერენციაზე განაცხადა:

„ევროპა პანაცეა არ არის!“

პირველი ფრაზა - „ევროპა პანაცეა არ არის!“ - თითქოს უბრალო სენტენციაა, მაგრამ სინამდვილეში ის არის პოლიტიკური პოზიციის გაგრძელება, რომელიც ჯერ კიდევ 2024 წელს დაფიქსირდა.
კობახიძის მიერ გაკეთებული განცხადება ევროკავშირთან გაწევრიანების მოლაპარაკებების შეჩერების შესაძლებლობაზე სწორედ ამ ტონალობით იწყებოდა.

დღეს კი ეს რიტორიკა უკვე ახალი ხარისხით ბრუნდება - როდესაც ირაკლი კობახიძე ფაქტობრივად პოლიტიკური განცხადების დონეზე აუქმებს საქართველოს კონსტიტუციის 78-ე მუხლს, რომელიც სახელმწიფო ვალდებულებად განსაზღვრავს ევროკავშირსა და ნატოში ინტეგრაციას.

ასე რომ, ეს ფრაზა მხოლოდ პოლიტიკური განცხადება აღარ არის -
ეს უკვე არის საკონსტიტუციო მიზნის მიმართ ღიად გამომჟღავნებული ნეგატიური დამოკიდებულება.

როცა გებელსს ახსენებ – სარკეში იყურები

დღესვე, ირაკლი კობახიძემ პრესკონფერენციაზე განაცხადა:

„ევროპა პანაცეა არ არის! ევროპა იყო ბატონი გებელსიც, რომელიც 40-იან წლებში ევროპის ყველაზე ძლიერ სახელმწიფოში მოღვაწეობდა... არ შეიძლება, 80 წლის შემდეგ ევროპაში გებელსისეული პროპაგანდის დაბრუნება.“

პირველივე წაკითხვისას ამ ფრაზაში იგრძნობა ის, რასაც ფროიდი „წამოცდენას“ ეძახდა - არა შემთხვევით, არამედ შიგნიდან ამოსულ გამხელას.
როცა ადამიანი სხვას ადანაშაულებს იმაში, რასაც თავად გააზრებულად ან გაუცნობიერებლად სჩადის - ეს უკვე მხოლოდ პოლიტიკა აღარ არის, ეს ფსიქოლოგიური სარკეა.

 „დააბრალე სხვას ის, რასაც თავად აკეთებ“ - გებელსის პრინციპი

გებელსის პროპაგანდის ერთ-ერთი ყველაზე ზუსტი ფორმულა იყო მარტივი:

„დაადანაშაულე მტერი იმაში, რასაც თავად აკეთებ და შენს სიცრუეს სიმართლედ აღიქვამენ.“

ამ პრინციპის მოქმედება დღეს პირდაპირ ვხედავთ - როდესაც პოლიტიკური ლიდერი, რომელიც თავად იყენებს დეზინფორმაციის, შიშისა და საზოგადოების დაყოფის იარაღს, სწორედ ამავე მეთოდს აბრალებს სხვას.

ეს არის პროპაგანდის სარკისებური სტილი: საკუთარი ქცევის პროექცია მტერზე.
ანუ - „მე არ ვარ პროპაგანდისტი, ისინი არიან.“
ასე იქმნება მორალური გადატანა, რომელსაც თან ახლავს მსხვერპლის იმიჯი —
თითქოს ქვეყანა თავს იცავს „ევროპული სიცრუისგან“, ხოლო სინამდვილეში თვითონ ავითარებს იმავე ცრუ ნარატივს ქვეყნის შიგნით. იგივე ნარატივები მოვისმინეთ იმავე პრესკონფერენციაზე აშშ-ის მიმართაც.

ფროიდისეული „წამოცდენა“ - სიბნელიდან ამოსული სიმართლე

ფროიდის განმარტებით, წამოცდენა არის suppressed აზრის მოულოდნელი გამოჟონვა. რაც უფრო ცდილობს ადამიანი დამალვას, მით უფრო მოულოდნელად ხდება აშკარა.

კობახიძის ფრაზაც ასე მუშაობს. როცა ის ამბობს „ევროპაში დაბრუნდა გებელსისეული პროპაგანდა,“ მის სიტყვებში იმალება შინაგანი აღიარება -
ის თავად ხედავს საკუთარ მეტყველებაში იმ სტილს, რომელსაც აღწერს.

ეს არის ფროიდისეული პროექცია - შიში იმისა, რომ შენივე მეთოდი გამოგააშკარავებს.

ამიტომ ეს არ არის შეცდომა - ეს მიზანმიმართული „წამოცდენაა“,
სადაც ქვეცნობიერი აჭარბებს პოლიტიკურ თვითკონტროლს.

 პროპაგანდის ფსიქოლოგიური სქემა

გებელსისეულ მოდელს ჰქონდა სამი მთავარი ბირთვი:
1. სიძულვილის მობილიზება - “ჩვენს წინააღმდეგ არიან”;
2. მტრის დისკრედიტაცია - “ისინი ტყუიან”;
3. მორალური აღშფოთება - “ჩვენ ვიცავთ სიმართლეს.”

სწორედ ეს სამივე ელემენტი სრულად ჩანს დღევანდელ რიტორიკაში. როდესაც ხელისუფლება საკუთარ პროპაგანდას გამართლების ფორმას აძლევს “ევროპისა და აშშ-ის ბრალდებით”, იგი იმავე ფსიქოლოგიურ ინსტრუმენტს იყენებს, რომელიც გასული საუკუნის ყველაზე ტოქსიკური იდეოლოგიის საფუძველში იდო.

და ბოლოს

როცა პოლიტიკური მეტაფორა იქცევა თვითდიაგნოზად - იქ მთავრდება პროპაგანდა და იწყება სინამდვილე.

ავტორი: გოჩა მირცხულავა

ნეიშენ ჯორჯია